Belçika'nın kalbinde bir çocuk yuvası: Molenbeek Asil Merkezi'nde 109 mülteci çocuk büyüyor
Eski huzurevi binasında açılan Fedasil merkezi, en küçüğü 7 günlük bebek olan 109 çocuğa ev sahipliği yapıyor. Uzayan prosedürler, çocukların tüm çocukluğunu merkezde geçirmesine neden oluyor.
Belçika'nın kalbinde bir çocuk yuvası: Molenbeek Asil Merkezi'nde 109 mülteci çocuk büyüyor
Eski huzurevi binasında açılan Fedasil merkezi, en küçüğü 7 günlük bebek olan 109 çocuğa ev sahipliği yapıyor. Uzayan prosedürler, çocukların tüm çocukluğunu merkezde geçirmesine neden oluyor.
Brüksel'in Molenbeek semtindeki Fedasil asil merkezinde kalan 109 çocuk, belirsiz bir gelecekle karşı karşıya. Merkez, çocuklar için eğitim ve aktivitelere öncelik verse de, uzun asil prosedürleri birçok çocuğun tüm çocukluğunu burada geçirmesine neden oluyor. Belçika'nın başkenti Brüksel'de, eski bir huzurevi binasında faaliyet gösteren Fedasil Molenbeek Asil Merkezi, 109'u çocuk olmak üzere 350 asil başvuru sahibine ev sahipliği yapıyor. Merkezdeki en genç sakin henüz 7 günlük bir bebek.
2022'de açıldığında ağırlıklı olarak erkek mültecileri ağırlayan merkez, bugün nüfusunun yaklaşık üçte birini çocukların oluşturduğu bir aile merkezine dönüştü. Merkez müdürü Pieter Lauwaert, "Artık sakinlerimizin büyük çoğunluğu aileler. Şu anda yüzden fazla çocuğumuz var, bu muazzam bir sayı" dedi.
Değişen Demografi ve Çocuklar İçin Zorluklar
Merkez, 2022'deki açılışında ağırlıklı olarak tek erkek mültecileri ağırlarken, bugün sakinlerin çoğunluğu ailelerden oluşuyor. Toplam 350 yatağın bulunduğu merkezdeki 109 çocuğun 54'ü 6 yaşın altında. Merkez, açıldığı tarihten bu yana 46 bebeğin doğumuna tanıklık etti.
Çocukların bu ortamda büyümelerinin önündeki en büyük engellerden biri, merkezin eski bir huzurevi olan binasının fiziksel kısıtlamaları. Özellikle bahçe veya açık oyun alanı eksikliği, çocukların fiziksel aktivite ihtiyacını karşılamada zorluk oluşturuyor. Merkez, bu eksiği oyun ve el işi odaları, gençler için bir boks ve fitness salonu gibi iç mekan alanlarıyla gidermeye çalışıyor.
Merkezdeki 60 personelden biri, çocukların Belçika'daki eğitim sistemine entegrasyonundan sorumlu. Asil başvuru sahibi çocuklar, Belçika'da kaldıkları süre boyunca eğitim alma hakkına sahip. Bu süreçte aileler, çocuklarını Hollandaca veya Fransızca eğitim veren okullara yönlendirme konusunda önemli bir karar vermek zorunda kalıyor.
Belirsizlik İçinde Geçen Yıllar
Merkezdeki çocuklar ve aileleri için en büyük zorluk, asil başvurularının sonucunu beklerken yaşadıkları belirsizlik. Asil başvurularının işleme süreleri aylar, hatta yıllar alabiliyor.
Belçika yasaları, asil başvurularının işleme süresini genellikle 6 ay olarak belirlese de, karmaşık dosyalar veya yoğun başvuru sayısı nedeniyle bu süre 21 aya kadar çıkabiliyor. 2024 verilerine göre, dosyaların ortalama işlem süresi 318 günü buluyor. Merkez müdürü Lauwaert, gerçekte bu sürenin çok daha uzun olabildiğini vurguluyor: "Gerçeklik şu ki: asil prosedürü için bir yıl ve itiraz için bir yıl daha. Yani başvuru sahibinin durumunu öğrenmesi iki buçuk yılı buluyor." Lauwaert, prosedürlerin hızlandırılması için daha fazla kaynak ayrılması gerektiğini ifade ediyor.
Fedasil'in Çocuk Dostu Merkez Vizyonu
Fedasil, 2022'de Odisee yüksekokulu ile düzenlediği bir çalıştayda, tüm asil merkezlerini çocuk ve aile dostu hale getirmeyi amaçlayan bir vizyon belgesini imzaladı. Bu vizyon, çocukların fiziksel ve zihinsel sağlığına odaklanmayı, eğitimi desteklemeyi, boş zaman aktiviteleri sağlamayı ve güvenli bir ortam yaratmayı içeriyor. Fedasil Genel Müdürü Michael Kegels, "Çocuk dostu bir politika, Fedasil'in öncelikleri arasında yer alıyor. Gençler için ayrı bir servis kurmayı da içeren eylem planımız bu önceliği yansıtıyor" açıklamasını yaptı. Merkez, bu vizyon doğrultusunda düzenli aktiviteler organize ediyor ve gönüllülerin desteğiyle çocukların ihtiyaçlarını karşılamaya çalışıyor. Özellikle bebek bezi, giysi ve oyuncak gibi temel ihtiyaçlar için bağışlara güveniyor.
Yerel Bağlam ve Toplumsal Tepkiler
Molkenbeek belediyesi, merkezin varlığı konusunda karışık tepkiler verdi. Belediye Başkanı Catherine Moureaux (PS), merkezin Ukraynalı mülteciler için geçici bir transit merkezinden, diğer ülkelerden gelen asil başvuru sahipleri için kalıcı bir merkeze dönüştürülmesinden rahatsızlığını dile getirdi. Sosyal medyada merkezin varlığına yönelik tartışmalar devam ederken, bazı kullanıcılar bölgedeki altyapı yetersizliklerine dikkat çekti.
Fedasil Molenbeek, ikinci aşama bir asil merkezi olarak hizmet veriyor. Buradaki sakinler, ilk değerlendirmelerini Brüksel'deki "Klein Kasteeltje" olarak bilinen merkezde yaptırdıktan sonra buraya yerleştiriliyor ve asil prosedürleri sonuçlanana kadar burada kalıyorlar.
Merkezde 47 farklı uyruktan insan bulunuyor. En büyük grup Gine vatandaşları (41 kişi), onları Kongo, Filistin ve Suriye vatandaşları takip ediyor. Merkezde refakatsiz küçük bulunmuyor.
Belçika’daki Genel İltica Krizi
Belçika, son yıllarda Avrupa Birliği içinde en yüksek iltica başvurusu alan ülkelerden biri haline geldi. 2024 yılında ülkeye 31 binden fazla yeni başvuru yapıldı. Başvuruların çoğu Suriye, Afganistan, Filistin, Türkiye, Eritre ve Kongo’dan geldi. Özellikle Ukrayna savaşı sonrası, Ukraynalılar için geçici koruma düzenlemesi uygulanırken, diğer ülkelerden gelen başvuruların bekleme süreleri daha da uzadı.
Yer bulma krizi nedeniyle, yüzlerce kişi zaman zaman sokakta kalmak zorunda kaldı. Federal hükümet, Brüksel’de yer alan otelleri geçici barınak haline getirmek zorunda kaldı. Sivil toplum örgütleri ve mahkemeler, defalarca devletin mültecilere barınma hakkını ihlal ettiğine hükmetti.
Molenbeek’in Göç ve Toplumdaki Yeri
Molenbeek, Belçika’da göçmen nüfusunun en yoğun olduğu belediyelerden biri. Nüfusun yarısından fazlası yabancı kökenli. Geçmişte özellikle radikalleşme ile anılan semt, bugün yoğun göç dalgası nedeniyle yeni tartışmaların merkezinde. Bazı kesimler, Molenbeek’in mülteci politikalarında bir “yük merkezi” haline geldiğini savunurken; insan hakları örgütleri, çocukların ve ailelerin daha insani koşullarda yaşamaları gerektiğinin altını çiziyor.
Halil Uygun
