Felemenkçesi yetersiz öğrenciye ayrı sınıf, ek ders, özel takip!
Eğitim Bakanı Zuhal Demir, Felemenkçe yetersizliğiyle mücadele için radikal bir dil planı başlattı. Anaokulundan itibaren testlerle belirlenen çocuklar özel sınıflara yönlendirilecek, ek dersler verilecek ve tüm öğretmenler birer “dil uzmanı” olarak yetiştirilecek. Hedef: Her çocuğu birer “dil kahramanı”na dönüştürmek.
Felemenkçesi yetersiz öğrenciye ayrı sınıf, ek ders, özel takip!
Eğitim Bakanı Zuhal Demir, Felemenkçe yetersizliğiyle mücadele için radikal bir dil planı başlattı. Anaokulundan itibaren testlerle belirlenen çocuklar özel sınıflara yönlendirilecek, ek dersler verilecek ve tüm öğretmenler birer “dil uzmanı” olarak yetiştirilecek. Hedef: Her çocuğu birer “dil kahramanı”na dönüştürmek.
Demir'den Eğitimde Radikal Hamle: Dil Bilmeyen Öğrenciye Ayrı Sınıf, Öğretmene Ek Sorumluluk
Flaman Hükümeti, bölgedeki dil geriliğiyle mücadele amacıyla eğitimde kapsamlı bir reform planını devreye sokuyor. Eğitim Bakanı Zuhal Demir’in (N-VA) öncülüğünde hazırlanan ve geçtiğimiz Cuma günü onaylanan plan, önümüzdeki yıllarda yaklaşık yarım milyar euro bütçeyle desteklenecek. Planın merkezinde, çocukların eğitim başarılarını artırmak ve toplumsal uyumu güçlendirmek için Felemenkçe yeterliliğini sağlamak yer alıyor. Demir, “Felemenkçeyi iyi bilmek, eğitimde başarı, iş piyasasında fırsatlar ve sosyal yaşam için olmazsa olmazdır,” diyerek reformun gerekçesini özetliyor.
“Dil Sorunu Hiç Bu Kadar Büyük Olmamıştı”
Flaman okullarında evde başka dil konuşan öğrenci sayısının giderek artması ve dil test sonuçlarının düşmesi, Demir’e göre eğitim sisteminde alarm zillerinin çaldığını gösteriyor. Bakan, “Dil sorunu hiç bu kadar büyük olmamıştı. Artık şimdiye dek alınmamış önlemleri alma zamanı geldi,” diyor.
Anaokulundan Başlayan Bir Dil Seferberliği
Planın en çarpıcı yönlerinden biri, anaokulu seviyesinde başlatılacak “dil taramaları”. 2,5 yaşındaki çocuklar Felemenkçe bilgisi açısından değerlendirilecek. Yeterli dil seviyesine ulaşamayan çocuklar, hazırlık sınıflarına yönlendirilecek. Bu özel sınıflarda sadece çocuklara değil, ailelerine de rehberlik sunulacak. Eğitim sadece dil ile sınırlı kalmayacak; okul kültürü, sosyal uyum ve temel alışkanlıklar (örneğin tuvalet eğitimi) da programa dahil edilecek. Ayrıca, anaokulu öğrencilerine okul saatleri içinde bire bir ya da küçük gruplar halinde yoğun dil desteği verilecek.
“Dil Kahramanı Sınıfları” Geliyor
2026-2027 eğitim-öğretim yılından itibaren ilkokul ikinci sınıftan başlayarak, Felemenkçeyi yeterince bilmeyen çocuklar için bir ya da iki yıl sürebilecek “dil kahramanı sınıfları” oluşturulacak. Bu özel sınıflar sayesinde çocukların yeterli seviyeye ulaştıktan sonra normal sınıflara dönmeleri hedefleniyor. Demir, bu yöntemin çocuklar açısından daha faydalı ve kapsayıcı olduğunu savunuyor: “Çocukları sınıftan çıkarıp onlara özel dil eğitimi vermekte damgalayıcı hiçbir şey yok. Asıl damgalayıcı olan, diğer öğrenciler ilerlerken çocuğun geride kalmasıdır.”
İlkokullara OKAN Modeli Uyarlanıyor
Ortaöğretimde yeni gelen yabancı öğrenciler için uygulanan OKAN sisteminin benzeri, ilk kez ilkokullarda da devreye alınacak. Mevcut sistemde yabancı dil konuşan çocuklar doğrudan normal sınıflara yerleştirilirken, yeni modelle bu öğrenciler artık dil gelişimine odaklı özel sınıflarda eğitim görecek. Ayrıca dil geriliği olan ama özel sınıfa alınmayan öğrenciler için haftada 3 saate kadar ek Felemenkçe dersi sunulabilecek. Bu dersler ilkokullarda ders saatleri içinde veya dışında verilebilecekken, ortaöğretimde bu saatler zorunlu olarak ders dışı (örneğin Çarşamba öğleden sonra) yapılacak.
“Dil Eğitimi, İlk Yaşam Yılında Başlar”
Flaman hükümeti bu planla sadece okullarla sınırlı kalmıyor. Kültür ve sosyal hizmet alanları da sürece dahil edilecek. Sosyal Refah Bakanı Caroline Gennez (Vooruit), özellikle küçük yaş gruplarına dikkat çekerek, “Felemenkçeyi iyi bilmek, ilk yaşam yılında başlar. Daha uygun fiyatlı çocuk bakımı ve dil koçu olarak görev yapan çocuk bakıcıları ile bunu destekleyeceğiz,” diyor. Yeni plan kapsamında kütüphanelerde ev ödevi desteği, okul öncesi ve sonrası bakımlarda dil odaklı etkinlikler, çocuk bakımı alanında ise bir bilgi ve yenilik merkezi kurulması da hedefleniyor.
Öğretmen Açığı Endişesi: 2.000 Yeni Personel Gerekecek
Dil reformunun başarılı olabilmesi için personel takviyesi kritik önemde. Hükümet, uygulamaların hayata geçmesi için 1.000 ila 2.000 arası ek personele ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Emekli öğretmenler, dil terapistleri, geçici çalışanlar, germanistler ve Taalunie gibi kurumların desteği alınacak. Ayrıca öğretmenlerin fazla mesai yapmasına olanak tanınacak. Eğitim materyalleri güncellenecek ve öğretmenlerin birer “dil uzmanı” olarak eğitilmesi sağlanacak.
Yaptırımlar Sessizce Geri Çekildi mi?
Dikkat çeken bir unsur ise, önceki tartışmalarda yer alan ailelere yönelik yaptırımlar konusunun nihai belgede yer almaması. Daha önce, çocuklarının dil gelişimine katkı sağlamayan ebeveynlere yaptırım uygulanabileceği belirtilmişti. Ancak bu konuda herhangi bir düzenleme yer almıyor. Eğitim dünyası bu konuda belirsizlik nedeniyle temkinli.
Halil Uygun
