Flaman Hükümeti’nden yeni iklim planı: Gaz pahalanacak, elektrik ucuzlayacak
Flandre, 2030 yılına kadar karbon salımını yüzde 40 azaltma hedefi doğrultusunda yeni bir iklim planı açıkladı. Plan kapsamında elektrik faturaları düşerken, gaz vergisi artacak. Yenilenebilir enerji, ulaşım ve tarım alanlarında çok sayıda önlem de devreye girecek.
Flaman Hükümeti’nden yeni iklim planı: Gaz pahalanacak, elektrik ucuzlayacak
Flandre, 2030 yılına kadar karbon salımını yüzde 40 azaltma hedefi doğrultusunda yeni bir iklim planı açıkladı. Plan kapsamında elektrik faturaları düşerken, gaz vergisi artacak. Yenilenebilir enerji, ulaşım ve tarım alanlarında çok sayıda önlem de devreye girecek.
Flaman Hükümeti, iklim hedeflerini tutturmak amacıyla kapsamlı bir önlemler paketi açıkladı. 2030 yılına kadar sera gazı salımını yüzde 40 oranında azaltmayı hedefleyen plan, uzun müzakereler ve bir yılı aşkın gecikmenin ardından nihayet şekillendi. Planın temel hedefi, Avrupa Birliği'nin Belçika’ya yüklediği yükümlülükleri karşılamak. AB, 2005 yılına kıyasla emisyonlarda yüzde 47 oranında azalma talep ederken, Flaman Bölgesi şimdiye dek yüzde 40 hedefini aşmamıştı. Ancak güncel tahminler, mevcut politikalarla bu hedefin de oldukça gerisinde kalınacağını gösteriyor. Şu anki projeksiyonlara göre, ancak yüzde 33,7’lik bir düşüş mümkün görünüyor. Bu farkı kapatmak amacıyla yeni bir “iklim planı” devreye alındı. Plan, Flaman Başbakanı Matthias Diependaele (N-VA), Enerji ve İklim Bakanı Melissa Depraetere (Vooruit), Ulaştırma Bakanı Annick De Ridder (N-VA) ve Tarım Bakanı Jo Brouns (CD&V) tarafından kamuoyuna tanıtıldı. “İklimle ilgili zorlukları aşmak istiyorsak birlikte hareket etmeliyiz. Bu plan, insanları fazla zorlamadan çevresel kazançlar elde etmemizi sağlayacak,” diyen Başbakan Diependaele, farklı alanlarda somut adımlar atılacağını vurguladı.
Enerji: Elektrik Ucuzluyor, Gaz Pahalanıyor
Yeni planda enerji alanındaki en dikkat çeken önlem, 2028 yılında hayata geçirilecek olan vergi kaydırması (taxshift). Bu düzenlemeyle, 360 milyon eurodan fazla vergi, elektrik faturalarından gaz faturalarına aktarılacak. Amaç, elektriği daha ucuz hale getirerek ısı pompası ve elektrikli araç gibi çevreci sistemlere geçişi teşvik etmek. Bakan Depraetere, bu adımın sadece dönüşümü hızlandırmakla kalmayacağını, aynı zamanda vatandaşları da koruyacağını belirtti: “Flandre hâlâ büyük ölçüde gaza bağımlı. Geçişi teşvik etmemiz gerekiyor ama bunu başaramayanları da cezalandırmak istemiyoruz.” Somut olarak, fosil yakıtla ısınan haneler gaz için daha fazla ödeyecek ancak elektrik kullanımındaki indirim sayesinde toplam faturalarında büyük bir artış olmayacak. Elektrikle ısınanlar ise "çifte kazanç" sağlayacak.
İnşaat ve Yenileme: Sosyal Konutlara Destek Artıyor
Yenileme desteği ve enerji verimliliği yatırımları da planda önemli yer tutuyor. Özellikle sosyal konutlarda yaşayan düşük gelirli haneler için faizsiz krediler ve ek sübvansiyonlar sunulacak. Depraetere, sıcak hava dalgalarının sosyal konutlardaki yaşam koşullarını zorlaştırdığına dikkat çekerek, bu alana özel desteklerin artırılacağını açıkladı. Ayrıca, apartmanlarda ısı pompası kurulumu için özel yenileme primleri verilecek. Amaç, bireysel kullanıcıların da sürdürülebilir teknolojilere erişimini kolaylaştırmak.
Ulaşım: Elektrikli Araçlara Güven Artacak
Ulaştırma Bakanı De Ridder, ikinci el elektrikli araç pazarında güveni artırmak için “batarya kontrolü” sistemini devreye sokacaklarını açıkladı. Bu sistemle, batarya kapasitesi hakkında standart bir değerlendirme sağlanacak. Ayrıca yıl sonuna kadar kamuya açıklanacak yeni “bisiklet master planı” ile işe gidiş gelişlerde bisiklet kullanımının artırılması hedefleniyor. Kamyonlar için de düzenlemeler gündemde. Elektrikli kamyonların bataryalarının yük taşıma kapasitesini sınırlaması nedeniyle, bu araçlar için maksimum kütle sınırının artırılması planlanıyor. Belediyeler ise iklim hedeflerine katkılarına göre ödüllendirilecek yeni bir “iklim paktı” sistemine dahil edilecek.
Tarım: Seçmeli Önlemler Paketi Yolda
Tarım Bakanı Jo Brouns, sera gazı emisyonlarının azaltılması için tarım sektörüne yönelik yeni bir “seçmeli önlemler paketi” hazırladıklarını duyurdu. Öne çıkan başlıklardan bazıları:
-
Genetik Islah: Bitki ve hayvan veriminin artırılması, hastalıklara karşı dirençli türlerin geliştirilmesi ve yem katkı maddeleriyle (örneğin kolza yağı) emisyonların azaltılması.
-
Cam Sera Tarımı (Glastuinbouw): Büyük ölçüde gazla çalışan bu sektörün de sürdürülebilir dönüşüme dahil edilmesi hedefleniyor.
Sanayi: Dönüşüm İçin Yeni Tarama ve Teşvikler
Sanayi sektöründe ise firmaların çevresel fırsatları daha kolay tespit edebilmesi için “yeşil dönüşüm taramaları” devreye alınacak. Ayrıca firmalara yönelik sübvansiyonlar yeniden yapılandırılarak daha erişilebilir hale getirilecek. Diependaele, “Sanayiye dönüşüm konusunda yol göstermek ve destek sağlamak, sadece çevresel değil ekonomik açıdan da büyük önem taşıyor,” dedi.
Sonuç: Zor Ama Kaçınılmaz Bir Yol
Flaman Hükümeti’nin yeni iklim planı, hem vatandaşlara hem de sektörlere çeşitli kolaylıklar sunarken, iklim hedeflerini tutturmak için radikal adımlar atılmasını da zorunlu kılıyor. Her ne kadar bazı düzenlemeler eleştirilere açık olsa da, Flandre için sürdürülebilir bir geleceğe geçişte bu adımların kaçınılmaz olduğu belirtiliyor.
Halil Uygun