Hollanda Parlamentosu'nda Erdoğan ve Diyanet tartışmaları: Siyasi liderler sert sözlerle çatıştı
Hollanda Parlamentosu'nda yapılan oturumda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Hollanda Diyanet Vakfı (HDV) hakkında sert tartışmalar yaşandı.
Hollanda Parlamentosu'nda Erdoğan ve Diyanet tartışmaları: Siyasi liderler sert sözlerle çatıştı
Hollanda Parlamentosu'nda yapılan oturumda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Hollanda Diyanet Vakfı (HDV) hakkında sert tartışmalar yaşandı. VVD Lideri Dilan Yeşilgöz, Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı'nı "cihat çağrısı yapmakla" suçlarken, GL-PvdA Lideri Frans Timmermans ise Diyanet'i "Erdoğan'ın uzun kolu" olarak nitelendirdi. Tartışma, Hollanda'daki Türk toplumu ve dinî kurumların siyasi etkisine dair derin görüş ayrılıklarını ortaya koydu.
Tartışmanın Detayları
1. Dilan Yeşilgöz'ün İddiaları
- VVD Lideri Yeşilgöz, Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı'nın "küresel cihat çağrısı yaptığını" öne sürdü. Bu iddia, Berlin Humboldt Üniversitesi'nden Prof. Ruud Koopmans'ın bir radyo programında yaptığı açıklamalara dayandırıldı.
- Yeşilgöz, "Hollanda'daki camilerin Türkiye Diyanet İşleri'ne bağlı olduğunu ve doğrudan bu kurum tarafından yönlendirildiğini" belirterek, "Siyasi veya radikal İslam'ın etkisiyle komedyenlerin şaka yapamaz hale geldiği" iddiasında bulundu.
- Ayrıca, Almanya'da Diyanet camilerine yönelik uyarıları hatırlatarak, Hollanda'da da benzer önlemler alınması gerektiğini savundu.
2. Frans Timmermans'ın Eleştirileri
- GL-PvdA Lideri Timmermans, Diyanet'i "Erdoğan'ın uzun kolu" olarak nitelendirerek, "Hollanda'da Erdoğan'ın etkisini istemediklerini" vurguladı.
- Timmermans, "Diyanet'in yetkilerinin kısıtlanması" konusunda diğer partilerle iş birliği önerisinde bulundu ve "Hollanda'daki kararların kendi iradeleriyle alınması gerektiğini" söyledi.
Siyasi Arka Plan ve Seçim Stratejileri
- Hollanda'da 29 Ekim 2025'te erken genel seçimler yapılacak. Bu tartışma, seçim öncesi siyasi rekabetin bir parçası olarak görülüyor.
- Yeşilgöz ve Timmermans, seçimlerde birbirlerine rakip olan liderler. Yeşilgöz daha önce GL-PvdA ile koalisyon kurmak istemediğini açıklasa da, iki parti arasında seçim sonrası iş birliği ihtimali devam ediyor.
Hollanda Diyanet Vakfı'nın (HDV) Konumu
- Hollanda Diyanet Vakfı (HDV), ülkedeki 150 camiyi temsil ediyor ve Türk toplumuna dinî hizmetler sunuyor.
- HDV, son dönemde camilere yönelik tehdit ve tacizlerin arttığını belirterek, yetkililerden daha fazla güvenlik önlemi talep etti.
- Vakıf, Nisan 2025'te parlamentoda gündeme gelen "ezan yasağı tasarısına" karşı çıkarak, "Bu düzenleme din özgürlüğünü zedeleyecek" uyarısında bulunmuştu.
Diyanet'in Uluslararası Faaliyetleri
- Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı, 2025 yılı için 130,1 milyar TL (3,7 milyar dolar) bütçeye sahip. Bu bütçe, birçok kritik bakanlığın bütçesini aşıyor.
- Diyanet, özellikle Avrupa, Balkanlar ve Afrika'da dinî ve kültürel faaliyetlerini genişletmeyi hedefliyor. Hollanda'daki Türk toplumu da bu kapsamda hizmet alıyor.
Tepkiler ve Sonuçlar
- Tartışma, Hollanda'daki Türk toplumunda endişe uyandırdı. HDV, siyasi söylemlerin toplumsal kutuplaşmayı artırmaması için çağrıda bulundu.
- Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı'nın "küresel cihat çağrısı" yaptığı iddialarına dair resmî bir açıklama yapılmadı. Ancak, benzer iddialar geçmişte de Avrupa'da gündeme gelmiş ve Türkiye tarafından reddedilmişti.
Analiz ve Öngörüler
- Seçimlerin Etkisi: Tartışma, Hollanda'daki erken seçimler öncesi siyasi gerilimi artırabilir. Göç ve İslam karşıtı söylemler, sağ partilerin oyunu güçlendirme stratejisinin bir parçası olabilir.
- Hollanda-Türkiye İlişkileri: Diyanet üzerinden yürütülen bu tartışma, iki ülke ilişkilerinde yeni bir gerilime neden olabilir. Özellikle, NATO Zirvesi sonrası dönemde diplomatik temaslar artmış olsa da, iç siyasetin ilişkileri zorlayabileceği görülüyor.
- Türk Toplumunun Geleceği: Hollanda'daki Türk toplumu, siyasi tartışmaların odağında olmaya devam ediyor. Genç nesillerin sivil toplum ve dinî kurumlarda daha aktif rol alması, bu tür eleştirilere karşı koymak için önemli görülüyor.
Halil Uygun

