Islah evlerine yerleştirilen genç sayısı artıyor: “Uyuşturucu çeteleri 12-13 yaşındakileri hedef alıyor”
Belçika’da gençlik suçlarında tehlikeli artış: Islah evlerine yerleştirilen 14 yaş altı çocuk sayısı ilk kez 100’ü geçti
Islah evlerine yerleştirilen genç sayısı artıyor: “Uyuşturucu çeteleri 12-13 yaşındakileri hedef alıyor”
Belçika’da gençlik suçlarında tehlikeli artış: Islah evlerine yerleştirilen 14 yaş altı çocuk sayısı ilk kez 100’ü geçti
Belçika’da genç suçluların ve risk altındaki çocukların yerleştirildiği ıslah evlerindeki genç sayısı yeniden artışa geçti. 2024 yılında toplam 2.017 genç, yargı kararıyla bu kurumlara gönderildi. Bu rakam, bir önceki yıla göre yüzde 12’lik bir artış anlamına geliyor. Dikkat çekici bir şekilde, ilk kez 100’den fazla 14 yaş altı genç ıslah evine yerleştirildi.
Opgroeien Ajansı Sözcüsü Niels Heselmans, gençler arasındaki bu artışın temelinde uyuşturucu çetelerinin etkisi olduğunu vurguladı: “Uyuşturucu çeteleri, 12-13 yaşlarındaki kırılgan gençleri hızlı para vaadiyle kandırıyor. Ama sonunda yakalanıyor ve yargıç karşısına çıkıyorlar.”
Genç Suçluların Sayısı Hızla Artıyor
Opgroeien verilerine göre, 2023’te 1.800 olan sayı 2024’te 2.017’ye yükseldi. Bu gençlerin yaklaşık yüzde 70’i ciddi suçlara karışma veya şüphe gerekçesiyle, geri kalan kısmı ise ağır tehlike durumu nedeniyle ıslah evlerine yerleştirildi.
Bazı durumlarda çocuklar doğrudan ceza yerine koruyucu amaçlı olarak bu kurumlara gönderiliyor. Özellikle aile içi şiddet, istismar riski veya sokakta kalma tehlikesi gibi durumlarda gençlik yargıçları geçici olarak ıslah evine yönlendirme yapabiliyor.
Belçika Yasasında Cezai Sorumluluk Yaşla Sınırlı
Belçika’da 12 yaş altındaki çocuklar cezai sorumluluk taşımıyor. 12-18 yaş arası gençler ise “gençlik suçu” kapsamında değerlendiriliyor. Yargıçlar, suç işlediği ya da suça karıştığından şüphelenilen gençleri topluluk ıslah merkezlerine yerleştirebiliyor. Opgroeien Sözcüsü Heselmans, süreç hakkında şu bilgiyi verdi: “Bazen yargıç, 14 gün gibi kısa bir sürede değerlendirme yapılmasını ister. Ancak daha ciddi durumlarda gençler bir ay veya daha uzun süre Everberg gibi merkezlerde kalabilir; gerekirse başka ıslah evlerine aktarılırlar.”
12-13 Yaş Grubu Alarm Veriyor
2024’te ilk kez 100’den fazla 12-13 yaşındaki çocuk ıslah evlerine alındı. Bu, önceki yıllara göre rekor düzeyde bir artış anlamına geliyor. Heselmans, bu tabloyu “endişe verici” olarak niteledi: “Bu kadar genç yaşta çocukların bu kurumlara alınması bizi gerçekten kaygılandırıyor. Burası hiçbir zaman ilk ya da son durak olmamalı.” Verilere göre bu çocuklardan 56’sı suç veya şüphe nedeniyle, 48’i ise ağır tehlike durumundan ötürü kuruma gönderildi. 2023’te bu sayı yalnızca 35’ti.
Uyuşturucu Çetelerinin Cazibesi: “Hızlı Para, Hızlı Çöküş”
Belçika’da gençlik suçlarının büyük kısmı uyuşturucu ticareti ve bağlantılı suçlardan kaynaklanıyor. Çeteler, sosyal medyayı kullanarak yoksul veya göçmen kökenli gençleri “kolay para kazanma” vaadiyle tuzağa düşürüyor.
Heselmans, bu döngünün giderek tehlikeli hale geldiğini vurguladı: “Birçoğu başlangıçta sadece küçük kurye görevleri alıyor. Ama kısa sürede daha derin bir suça sürükleniyorlar. Bu çocuklar birer suçlu değil, kötü sistemlerin kurbanı.”
Islah Evlerinde Kapasite Krizi Büyüyor
Artan genç sayısıyla birlikte ıslah evlerinde yer sıkıntısı da gündeme geldi. Heselmans, kurumların kapasitesinin dolduğunu belirterek, “Son aylarda başvuru sayısı mevcut kapasiteyi aştı. Birçok genç planlanandan uzun süre kalmak zorunda kaldı,” dedi. Bu durum, yeni yerleştirmelerde gecikmelere yol açıyor. Yetkililer, bu sorunu çözmek için “hızlı çıkış” sistemini devreye aldı. Süresini aşan gençlerin yarısından fazlası alternatif barınma yerlerine aktarılırken, Everberg’deki De Grubbe ıslah evi kapasitesini genişletti. Yeni bir grup oluşturularak yılda 100 ek genç kabul edilebilecek.
Elektronik Bileklik Sistemi Genişliyor
Belçika’da genç suçlular için yeni bir uygulama da test ediliyor: elektronik bileklikle evde izleme sistemi.
Haziran 2024’te Antwerpen’de başlatılan pilot proje kapsamında yargıçlar, belirli suçlarda gençlere ıslah evine kapatılmadan bileklik takma kararı verebiliyor. Bu süreçte gençler, birebir rehberlik ve psikolojik destek alıyor.
Heselmans, “Antwerpen’de 24 genç bu sistemle takip edildi. Deneyim olumlu olursa Mechelen, Turnhout, Kortrijk ve Brugge şehirlerinde de uygulanacak” dedi.
Yetkililerden Toplumsal Çağrı: “Gençleri Uyuşturucu Tuzaklarından Korumalıyız”
Uzmanlara göre, yalnızca cezai yöntemler yeterli değil. Eğitim, sosyal destek ve gençlik merkezlerinin güçlendirilmesi gerekiyor. Belçika’daki gençlik kurumları, 12 yaşından itibaren sistemli önleme ve aile desteği programlarının artırılması gerektiğini vurguluyor. Heselmans, son sözünde topluma çağrıda bulundu: “Bu çocuklar çoğu zaman ilgisizlik ve yoksulluk nedeniyle suça bulaşıyor. Onları ancak destekle, rehberlikle ve erken müdahaleyle kazanabiliriz.”
Halil Uygun
