"O dönem arkamızda kaldı": Bakan Zuhal Demir, işsiz gençlere ücretsiz ehliyet projesini uzatmıyor
Flaman Bölgesi'nde işsiz gençlerin istihdamını kolaylaştırmak amacıyla başlatılan ve binlerce kişiye ücretsiz B sınıfı ehliyet kazandıran proje sona erdi. Flaman Çalışma Bakanı Zuhal Demir (N-VA), projenin pandemi sonrası döneme özgü Avrupa fonlarıyla finanse edildiğini ve bütçe kısıtları nedeniyle artık devam ettirilmeyeceğini açıkladı.
"O dönem arkamızda kaldı": Bakan Zuhal Demir, işsiz gençlere ücretsiz ehliyet projesini uzatmıyor
Flaman Bölgesi'nde işsiz gençlerin istihdamını kolaylaştırmak amacıyla başlatılan ve binlerce kişiye ücretsiz B sınıfı ehliyet kazandıran proje sona erdi. Flaman Çalışma Bakanı Zuhal Demir (N-VA), projenin pandemi sonrası döneme özgü Avrupa fonlarıyla finanse edildiğini ve bütçe kısıtları nedeniyle artık devam ettirilmeyeceğini açıkladı. Karar, özellikle toplu taşımanın yetersiz olduğu kırsal bölgelerde yaşayan genç işsizleri doğrudan etkileyecek.
1.577 Gence Ehliyet Kazandırmıştı
Flaman İstihdam Servisi (VDAB) tarafından 2020-2024 yılları arasında yürütülen proje kapsamında 1.577 genç ücretsiz şekilde ehliyet sahibi oldu. Program, özellikle ulaşım altyapısının zayıf olduğu Limburg, Kempen ve Batı Flandre gibi bölgelerde iş arayan gençlerin mobilitesini artırmayı hedefliyordu. Ancak Bakan Demir, artık önceliğin seçici mesleki desteklere kaydığını belirtti: “VDAB bir ehliyet okulu değil; hedefimiz, iş arayanlara uzun vadeli mesleki beceriler kazandırmak.”
Ulaşım Eksikliği Gençleri İş Piyasasının Dışında Tutuyor
Projenin bitişi, Flaman Bölgesi’ndeki kronik bir sorunu yeniden gündeme taşıdı. Özellikle kırsal ve endüstriyel bölgelerde toplu taşımanın yetersizliği, ehliyetsiz gençlerin işe erişimini büyük ölçüde sınırlıyor. Verilere göre, 18-25 yaş arası işsiz gençlerin yüzde 70’inin B sınıfı ehliyeti yok. Bu da ulaşım imkânı yetersizliği nedeniyle, karşılarına çıkan her 10 iş fırsatından 7’sini kaçırdıkları anlamına geliyor.
Demir: “Avrupa Fonları Tükendi, Tasarruf Zorunlu”
Flaman Parlamentosu’nda eleştirilerin hedefi olan Zuhal Demir, kararın bütçesel zorunluluktan kaynaklandığını savundu: “O dönem arkamızda kaldı. Bu proje, corona sonrası ekonomik toparlanma döneminde Avrupa fonlarıyla desteklenen geçici bir girişimdi. O fonlar artık yok. 2028’e kadar 80 milyon euro tasarruf baskısı altındayız. VDAB’ın kaynakları, genel mobilite yerine doğrudan istihdamla ilişkili girişimlere yönlendirilmeli.” Demir ayrıca mevcut regeerakkoord (hükümet anlaşması) çerçevesinde bu tür genel sosyal desteklerin yer almadığını da hatırlattı.
Sosyal Örgütler ve Muhalefet Tepkili
Sosyal örgütler ve muhalefet partileri, kararın düşük gelirli gençleri iş piyasasında daha da dezavantajlı hale getireceğini savunuyor. Flaman Sosyalist Partisi (Vooruit) milletvekilleri, “Ehliyetsizlik, yoksulluğu pekiştiriyor” diyerek karara itiraz etti. Flaman Yeşiller Partisi (Groen) ise, “Demir’in politikası kırsal bölgelerdeki gençleri görmezden geliyor” açıklamasında bulundu. Ekonomistler, projenin sona ermesinin kısa vadede genç istihdam oranında yüzde 1 ila 2’lik bir düşüşe neden olabileceğini tahmin ediyor.
Mesleki Ehliyet Destekleri Devam Edecek
Bakan Demir, genel B sınıfı ehliyet desteğinin sona erdiğini ancak iş piyasasıyla doğrudan ilişkili mesleki ehliyetlerin desteklenmeye devam edeceğini belirtti: “Forklift, kamyon veya teknik ekipman operatörlüğü gibi mesleki sertifikalar için destek sürecek. Ama herkes için ücretsiz ehliyet dönemi sona erdi.” VDAB, 2025 yılı içinde 500’den fazla mesleki ehliyet bursu sağlamayı planlıyor. Flaman Hükümeti ayrıca 2026 bütçesinde mobilite sorununa yönelik 10 milyon euro ek kaynak ayırmayı değerlendiriyor. Ancak önceliğin, “dijital beceriler ve yeşil işlere geçiş” olacağı vurgulanıyor.
Gençler “Ulaşımda Eşitsizlik”ten Şikayetçi
Projenin sona ermesi, özellikle kırsal kesimde yaşayan gençler arasında hayal kırıklığına neden oldu. Limburg’un Bree kentinde yaşayan 22 yaşındaki işsiz genç Nathan Verstraeten, “Otomobil sahibi olamayanlar için ehliyet almak bile lüks hale geldi. İş başvurusu yaptığımızda çoğu firma ‘ehliyet şartı’ koyuyor. Bu desteğin bitmesi bizi daha da dışarıda bırakıyor” ifadelerini kullandı.
Flaman ekonomisinin yüksek istihdam hedeflerine ulaşması için gençlerin ulaşım erişiminin yeniden gündeme alınması gerektiğini belirten uzmanlar, “Ulaşım olmadan istihdam olmaz” görüşünde birleşiyor.
Halil Uygun

