Slovenya Hükümeti’nden NATO üyeliği için referandum hamlesi: “Hazır değilsek, ayrılalım”
NATO’nun artan savunma harcama hedeflerine karşı kamuoyunda yükselen muhalefet üzerine Slovenya Hükümeti, ülkedeki NATO üyeliğini referanduma sunmayı planlıyor. Başbakan Robert Golob, ikinci bir danışma referandumu aracılığıyla hem NATO üyeliğine hem de savunma bütçesi artışına destek arıyor. Ancak siyasi ortam son derece gergin.
Slovenya Hükümeti’nden NATO üyeliği için referandum hamlesi: “Hazır değilsek, ayrılalım”
NATO’nun artan savunma harcama hedeflerine karşı kamuoyunda yükselen muhalefet üzerine Slovenya Hükümeti, ülkedeki NATO üyeliğini referanduma sunmayı planlıyor. Başbakan Robert Golob, ikinci bir danışma referandumu aracılığıyla hem NATO üyeliğine hem de savunma bütçesi artışına destek arıyor. Ancak siyasi ortam son derece gergin.
Slovenya’da NATO Üyeliği ve Savunma Bütçesi Krizi: Hükümet Referandum Kartını Açtı
Slovenya Hükümeti, NATO’nun yeni belirlediği savunma harcaması hedeflerine yönelik iç muhalefeti aşmak için kritik bir adım atmaya hazırlanıyor. Başbakan Robert Golob, ülkenin NATO üyeliğini referanduma götürerek, savunma bütçesindeki büyük artışa karşı olanları halk oylamasıyla etkisizleştirmeyi hedefliyor. Parlamentoda, NATO’nun harcama normlarına karşı çıkan muhalifler danışma amaçlı bir referandum için çoğunluğu sağlamış durumda. Bu gelişme üzerine Golob, ikinci bir bağlayıcı olmayan referandumla bu girişimi gölgede bırakmayı planlıyor. Başbakan, NATO’ya üyeliğin devam etmesini isteyen çoğunluğun aynı zamanda artan savunma harcamalarını da destekleyeceğini umuyor.
NATO Zirvesi Sonrası Basınç Arttı
Slovenya, uzun süredir NATO’nun yıllık GSYH’nin yüzde 2’si düzeyinde belirlediği savunma bütçesi hedefinin oldukça gerisinde kalıyordu. Ancak geçtiğimiz günlerde Lahey’deki NATO zirvesinde bu hedefin daha da yukarı çekilmesi, Slovenya üzerindeki baskıyı artırdı. Golob, yeni hedeflere ulaşmak için hem siyasi hem de toplumsal meşruiyet arıyor. Golob, “Eğer NATO’nun yükümlülüklerini yerine getirmeye hazır değilsek, o zaman bu ittifakta kalmamızın anlamı yok,” diyerek sert bir çıkış yaptı. Ona göre, bu konuda karşıt görüş bildiren bazı gruplar “popülist söylemler” üzerinden kamuoyunu yanıltıyor.
Koalisyon Ortaklarında Bölünme
İktidardaki Özgürlük Hareketi, henüz ikinci referandum planını resmen sunmuş değil. Ancak parti, “ileri atılım stratejisi” adını verdiği bir yaklaşımla NATO karşıtı oylamayı etkisizleştirmeye çalışıyor. Bu strateji, NATO üyeliğini destekleyen kesimlerin aynı zamanda artan savunma harcamalarına da onay vermesini hedefliyor. Ancak koalisyondaki iki sol parti, NATO’ya bağlı kalınsa dahi, savunma bütçesinin milyarlarca euro artırılmasına karşı çıkıyor. Gerekçeleri net: Bu artış, sağlık, eğitim ve sosyal hizmetler gibi refah devleti kalemlerinden yapılacak kesintilerle finanse edilecek.
Muhalefet: “Hedef Hükümeti Zayıflatmak”
Slovenya muhalefetindeki sağ partiler, referandum çağrısının esas amacının hükümeti baskı altına almak olduğunu açıkça dile getiriyor. Yine de savunma harcamalarının artırılması gerektiğini savunuyorlar. Sağ muhalefet, referandum sürecini bir tür “hükümet testi” olarak görüyor ve Golob’un liderliğini zayıflatmak istiyor.
Sırada Ne Var?
Başbakan Golob’un önümüzdeki günlerde anayasa uzmanları, partisi ve koalisyon ortaklarıyla yapacağı istişarelerin ardından, ikinci referandum planı hakkında nihai kararın verilmesi bekleniyor. Cuma günü, Özgürlük Hareketi'nin bu planı sürdürüp sürdürmeyeceğine dair kesin bir açıklama yapması bekleniyor. Plan kabul edilirse, resmi olarak parlamentoya sunulacak.
NATO Üyeliği Bir Krize mi Dönüşüyor?
Slovenya, tarihinin en ciddi dış politika tartışmalarından birine doğru sürükleniyor. NATO üyeliği ilk kez bu denli doğrudan sorgulanırken, mesele sadece savunma harcamalarıyla sınırlı kalmayabilir. Hem iç siyasette hem dış ilişkilerde önemli sonuçlar doğurabilecek bir süreç kapıda.
Halil Uygun