Anvers’te’maske ve örtünme denetimleri sertleşti: Tutanaklar 5’e katlandı
Yüzün tanınmayacak şekilde kapatılmasını yasaklayan düzenlemeye ilişkin tutanaklar bir yılda 13’ten 64’e çıktı; artış, “yasağın delinmesi” ve “radikalleşme” polemiğini yeniden gündeme taşıdı.
Anvers’te’maske ve örtünme denetimleri sertleşti: Tutanaklar 5’e katlandı
Yüzün tanınmayacak şekilde kapatılmasını yasaklayan düzenlemeye ilişkin tutanaklar bir yılda 13’ten 64’e çıktı; artış, “yasağın delinmesi” ve “radikalleşme” polemiğini yeniden gündeme taşıdı.
Belçika’da kamusal alanlarda yüzün tamamen veya tanınmayacak biçimde kapatılmasını yasaklayan yasanın uygulanmasına yönelik cezalar, özellikle Antwerpen (Anvers) bölgesinde dikkat çekici bir artış gösterdi. Federal hükümet verilerine göre 2023 yılında sadece 13 olan tutanak sayısı, 2024'te 64’e yükseldi. Beş katı aşan artış, hem kamu düzeni tartışmalarını hem de siyasi söylemleri yeniden alevlendirdi.
Ülke Genelinde de Artış Var: 57’den 132’ye
Federal Güvenlik ve İçişleri Bakanı Bernard Quintin’in açıkladığı istatistiklere göre, yüz örtme yasağına ilişkin tutanaklar yalnızca Antwerpen’de değil, ulusal çapta da yükselişte.
- 2023: 57 tutanak
- 2024: 132 tutanak
Antwerpen 64 tutanakla ülke genelinde ilk sırada yer alırken, Brüksel 28, Liège 22 tutanakla onu takip ediyor. Antwerpen polisinin açıkladığı 72 tutanaklık yerel veri ise federal rakamlardan daha yüksek; bu farkın, polis ile belediye idari ekiplerinin farklı kayıt yöntemlerinden kaynaklandığı bildiriliyor. Bu ihlaller, GAS (Belediye İdari Yaptırımı) kapsamında değerlendirilerek 350 euroya kadar para cezası uygulanmasını mümkün kılıyor.
Vlaams Belang: “Cerrahi Maske Yasağı Delmek İçin Kullanılıyor”
Cezalardaki artış, aşırı sağ çizgideki Vlaams Belang’ın sert açıklamalarıyla siyasi gündeme taşındı. Parti milletvekili Francesca Van Belleghem, Bakan Quintin’e yönelttiği soru önergesinde, bazı Müslüman kadınların COVID-19 döneminde istisna olarak izin verilen cerrahi maskeleri “yüz örtme yasağını dolanmak” için kullandığını iddia etti.
Milletvekili şu ifadeleri kullandı: “Pandemi döneminde geçici bir istisna olan maske kullanımı, bugün radikal İslam’ı görünür kılmak amacıyla sistematik şekilde istismar ediliyor. Bu, kamusal alanda en radikal İslam versiyonunun ilerlemesidir.”
Partinin iddiaları, son yıllarda artan göç ve İslam karşıtı söylemlerle paralellik taşıyor.
Bakan Quintin: “Mevzuat Net, Sertleştirmeye Gerek Yok”
İçişleri Bakanı Quintin ise tartışmalara karşı sakin ve hukuki çerçevede bir açıklama yaptı. Yasanın hâlihazırda açık olduğunu belirten bakan şunları söyledi: “Tıbbi maske takan bir kişiden, somut bir sağlık gerekçesi sunması istenir. Gerekçe yoksa maskeyi çıkarmayı reddetmesi halinde tutanak düzenlenir. Sağlık gerekçesinin meşru olup olmadığına hâkim karar verir.”
Quintin, mevcut kanunun hem güvenlik hem de kişisel özgürlükler açısından dengeli olduğunu ve “daha sert bir yasa değişikliğine gerek olmadığını” vurguladı.
Antwerpen’de Üç Aşamalı Uygulama: Uyarı, Ceza, Arabuluculuk
Antwerpen’de yüz örtme yasağının ihlali durumunda izlenen prosedür şu şekilde:
- Uyarı: Kişi yüzünü açması için sözlü olarak uyarılıyor.
- Reddederse: Doğrudan GAS tutanağı düzenleniyor.
- Arabuluculuk: Özellikle dini örtünmeyle ilgili vakalarda, kişiler arabuluculuk görüşmesine davet ediliyor.
Arabuluculuk sürecinde radikalleşme belirtisi görülürse, kişi ilgili sosyal hizmet ya da deradikalleşme programlarına yönlendiriliyor. Aynı prosedür, protesto sırasında yüzünü kapatan kişiler için de geçerli.
Toplumsal Arka Plan: Laiklik, Güvenlik ve Dini Özgürlük Dengesi
Belçika’da 2011’de yürürlüğe giren yüz örtme yasağı, laiklik ve kamusal görünürlük ilkesi çerçevesinde uzun süredir tartışma konusu. Uzmanlara göre tutanaklardaki artışın iki temel nedeni var:
- Polis denetimlerinin daha sıkı yapılması,
- Nüfus artışıyla birlikte daha yoğun kontrol uygulanması.
Ancak artışın siyasi tartışmalarla birleşmesi, konuyu güvenlik – kimlik – entegrasyon ekseninde daha sert bir tartışma alanına dönüştürmüş durumda. Yüz örtme yasağına ilişkin rakamlar, Belçika’da toplumsal ve siyasi gerilimin dönemsel olarak yeniden yükseldiği alanlardan biri olmaya devam ediyor.
Halil Uygun
