Belçika’da Suriye savaş suçlularına yönelik 19 soruşturma: Esad rejimi belgeleri Avrupa’daki istihbarat ağını açığa çıkardı
Federaal savcılık, Şam’dan sızan 134 binden fazla belgeyi inceleyerek 27 dosya açtı. Uzmanlar: “Polis dedektifi eksikliği adaleti geceltiyor; Belçika’da rejim yanlıları ve olası savaş suçluları dolaşıyor.”
Belçika’da Suriye savaş suçlularına yönelik 19 soruşturma: Esad rejimi belgeleri Avrupa’daki istihbarat ağını açığa çıkardı
Federaal savcılık, Şam’dan sızan 134 binden fazla belgeyi inceleyerek 27 dosya açtı. Uzmanlar: “Polis dedektifi eksikliği adaleti geceltiyor; Belçika’da rejim yanlıları ve olası savaş suçluları dolaşıyor.”
Belçika federaal savcılığı, Suriye’de Beşar Esad rejimi döneminde işlenen savaş suçlarına yönelik yürütülen kapsamlı uluslararası incelemeler ışığında 19 ayrı soruşturma sürdürüyor. “Şam Dosyası (The Damascus Dossier)” olarak bilinen çalışma kapsamında sızdırılan 134 binden fazla istihbarat belgesi, rejimin sistematik işkence, hukuksuz gözaltı ve ağır hak ihlallerini ortaya koyarken, bu belgeler Belçika’daki Suriye diasporasında rejim destekçisi veya olası savaş suçlularının bulunduğuna dair güçlü işaretler sunuyor.
27 Dosya Açıldı, 19’u Devam Ediyor
Federaal savcılık sözcüsü Yasmina Vanoverschelde, savaş suçları ve insani hukukun ağır ihlallerine ilişkin şu bilgileri paylaştı:
- 27 dosya açıldı
- 8 dosya kapatıldı (yetersiz delil veya hukuki gerekçelerle)
- 19 dosya aktif olarak devam ediyor
- 4 dosya, soruşturma yargıçları tarafından derinlemesine inceleniyor
Soruşturmaların bir kısmı Esad rejimine bağlı istihbarat birimlerine, bir kısmı ise IŞİD gibi örgütlerin Suriye’de işlediği suçlara uzanıyor.
Belgelere Göre Rejim Ağı Avrupa’da Da Faaliyet Göstermiş
Uluslararası araştırma ağı tarafından hazırlanan “Şam Dosyası”, Esad rejiminin güvenlik birimlerinde kullanılan yazışmalar, gözaltı listeleri ve sorgu belgelerini inceleyerek rejimin işkence mekanizmasını ayrıntılı biçimde ortaya çıkarıyor. Belçika’ya sığınan Suriyelilerle yapılan görüşmeler de ülkede rejim yanlısı kişiler ve istihbarat bağlantılı şüpheliler bulunduğuna işaret ediyor. Bu kişilerin bazıları, Avrupa’daki muhalif diaspora üzerinde baskı kurmakla suçlanıyor.
Uzmanlar Uyarıyor: “Polis Eksikliği Süreçleri Yavaşlatıyor”
Gent Üniversitesi Orta Doğu uzmanı Brigitte Herremans, Belçika’nın bu tür dosyalarda yeterince hızlı ilerleyemediğini belirtti: “Federaal savcılık insan kaynağının artırıldığını söylüyor ancak polis dedektifi eksikliği yıllardır savaş suçları soruşturmalarını tıkayan en büyük sorun. Bu davalar çok kapsamlı; delil toplamak, tanıkları korumak ve uluslararası işbirliğini sürdürmek ciddi kapasite gerektiriyor.”
Herremans’a göre Belçika, uluslararası adalet mekanizmasında önemli bir role sahip olabilir fakat mevcut personel ve kaynak yetersizliği, süreci “yıllarca uzatabilecek” bir risk taşıyor.
Esad Rejimi Sonrası Yeni Deliller, Dosyaları Genişletebilir
Federaal savcılık, soruşturmaların gizlilik gereği detay paylaşmasa da, Şam’dan sızan yeni belgelerle birlikte dosyaların genişletileceğini belirtiyor. Avrupa ülkeleri arasındaki işbirliğinin de güçlendiği, Almanya, Hollanda ve Fransa’daki benzer soruşturmalarla paylaşım yapıldığı ifade ediliyor.
Belçika’da Suriyeli Diaspora Tedirgin
Belçika’daki Suriyeli topluluk, savaş suçlularının Avrupa’ya sızmış olması ihtimalinden kaygı duyuyor. Rejimden kaçmış muhalifler, “adaletin yerini bulması” için soruşturmalara hız verilmesini talep ediyor. Bu 19 aktif dosya, Belçika’nın sadece iç güvenlik açısından değil, uluslararası hukuk ve insan hakları açısından da kritik bir sınavdan geçtiğini gösteriyor.
Halil Uygun
