AB, tehlikeli araç kapı kollarını yasaklıyor: “Hayat ve ölüm arasındaki fark bir saniyeye bağlı”
Avrupa Birliği, acil durumlarda araçtan çıkışı zorlaştıran içe çekmeli kapı kollarını güvenlik riski olarak değerlendirerek yasaklama sürecini başlattı. Yeni düzenleme, hem üreticileri hem de milyonlarca sürücüyü etkileyecek.
AB, tehlikeli araç kapı kollarını yasaklıyor: “Hayat ve ölüm arasındaki fark bir saniyeye bağlı”
Avrupa Birliği, acil durumlarda araçtan çıkışı zorlaştıran içe çekmeli kapı kollarını güvenlik riski olarak değerlendirerek yasaklama sürecini başlattı. Yeni düzenleme, hem üreticileri hem de milyonlarca sürücüyü etkileyecek.
Avrupa Birliği, otomobil güvenliğinde kritik bir adım atmaya hazırlanıyor. Acil durumlarda araçtan tahliyeyi zorlaştıran “içe çekmeli kapı kolları” artık Avrupa yollarında tarih olabilir. Avrupa Komisyonu, bu tür sistemlerin yeni araçlarda onaylanmasını engelleyecek bir yasa tasarısını gündeme aldı. Mevcut araçlar için ise tadilat (retrofit) veya toplu geri çağırma seçeneği değerlendiriliyor. Avrupa Ulaştırma Güvenlik Konseyi (ETSC) Direktörü Antonio Avenoso, De Gelderlander gazetesine yaptığı açıklamada, “Hayat ve ölüm arasındaki fark bir saniyeye bağlı. Bu tür tasarımlar panik anında kullanıcının elini kaydırıyor, çıkışı geciktiriyor” diyerek üreticilere sert uyarıda bulundu.
Kazalarda Gecikme, Ölümcül Sonuçlar Doğuruyor
Komisyonun hazırladığı teknik raporlarda, özellikle elektrikli araçlarda sıkça tercih edilen içe çekmeli kolların, yangın ve çarpışma sonrası araçtan çıkışı saniyelerle geciktirdiği tespit edildi. ETSC verilerine göre son beş yılda, bu tür sistemler nedeniyle Avrupa genelinde 200’den fazla tahliye gecikmesi ve en az 35 ölümcül vaka raporlandı. Uzmanlar, bu durumun özellikle akülü ve elektronik sistemli araçlarda “elektrik kesintisi sonrası kilitlenme” riskiyle birleştiğinde daha da tehlikeli hale geldiğini belirtiyor.
Yeni Standartlar Geliyor: İçe Çekmeli Sistemlere Onay Yok
Avrupa Komisyonu, araç güvenliği yönetmeliklerinde kapsamlı bir revizyon hazırlığında. Yeni yasa kapsamında, dışa açılan veya mekanik erişimi koruyan geleneksel kollar zorunlu hale gelecek. Komisyon yetkilileri, “Modern tasarım güvenliği gölgelememeli. Estetik kaygılar, insan hayatının önüne geçemez” diyerek üreticilere mesaj gönderdi. Ulusal tip onay kurumları, yeni araçlarda içe çekmeli kapı kolu tasarımı bulunması durumunda tip onayı vermeyecek. Ayrıca, mevcut araç sahiplerine güvenlik riski ve olası tadilat seçenekleri hakkında bilgilendirme yapılacak.
Üreticilere Milyarlarca Euro’luk Ek Yük
Otomobil devleri için bu karar, maliyet açısından önemli sonuçlar doğuracak. Avrupa’daki üreticiler, araçlarını yeni standartlara göre güncellemek veya geri çağırmak zorunda kalırsa, milyarlarca euro’luk ek maliyetle karşılaşabilir. Otomotiv sektörü dernekleri, Komisyon’un kararını desteklerken “adil geçiş süreci” talep etti. Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA), “Güvenlik öncelikli olmalı, ancak üreticilere teknik uyum için makul süre tanınmalı” açıklamasında bulundu.İkinci el piyasasında ise bu tür kolları barındıran araçlarda değer kaybı bekleniyor. Uzmanlar, tüketicilerin özellikle sigorta ve güvenlik sertifikasyonu süreçlerinde dikkatli olmaları gerektiğini vurguluyor.
Yasa Hızla Geliyor: “Zaman Kaybetmeyelim” Çağrısı
Avrupa Komisyonu’nun, yasağı önümüzdeki birkaç ay içinde onaylaması bekleniyor. Politika yapıcılar, “Zaman kaybetmeyelim” diyerek konunun aciliyetine dikkat çekti. Yeni düzenleme, AB’nin genel araç güvenliği direktiflerinin revizyonu kapsamında yer alacak. Komisyonun hedefi, 2030 yılına kadar araç kazalarında hayatta kalma oranını yüzde 15 artırmak. Hollanda, Belçika ve Almanya gibi bazı üye ülkeler, ulusal mevzuatta paralel düzenlemeler yapmaya hazırlanıyor. Hollanda Karayolu Güvenliği Kurumu (SWOV), kendi tip onay sisteminde bu tür kolların 2026’dan itibaren yasaklanacağını duyurdu.
Uzmanlardan Ortak Uyarı: “Bir Saniye Hayat Kurtarır”
ETSC Başkanı Antonio Avenoso, alınan önlemin yalnızca bir tasarım meselesi olmadığını, doğrudan insan hayatını ilgilendirdiğini vurguladı: “Bu, estetik değil güvenlik meselesi. Panik anında bir saniyelik gecikme, yaşamla ölüm arasındaki fark olabilir. Bu tür sistemlerin artık Avrupa pazarında yeri yok.” Komisyon yetkilileri, nihai kararın ardından otomobil üreticileriyle teknik diyalog sürecinin başlatılacağını, ancak “hayat kurtaran önlemlerde geri adım atılmayacağını” vurguladı.
Veri Kutusu: Araç Güvenliğinde Kritik Saniyeler
Kaynak: ETSC, Avrupa Komisyonu Teknik Güvenlik Birimi
|
Göstergeler |
Son 5 Yıl Verisi |
Açıklama |
|
Tahliye gecikmesi raporları |
200+ vaka |
Araç kapısı açılamadığı için geciken kurtarma vakaları |
|
Ölümcül kazalar |
35 vaka |
Kapı kolu sistemi nedeniyle gecikmiş çıkış |
|
Etkilenen araç markası |
17 farklı üretici |
Elektrikli ve lüks segment ağırlıklı |
|
Komisyon hedefi |
yüzde 15 artış |
2030’a kadar kazalarda hayatta kalma oranı |
|
Uygulama başlangıcı |
2026 (taslak) |
Yeni tip onaylarda yürürlüğe girmesi planlanıyor |
Halil Uygun
